W hołdzie Powstańcom Warszawskim

Kiedy 8o lat temu, 1 sierpnia 1944 roku wybuchło Powstanie w Warszawie na pomoc walczącym mieszkańcom stolicy ruszyli żołnierze obwodu sochaczewskiego Armii Krajowej batalionu „Skowronek”. Bohaterska walka powstańców trwała 63 dni, do pierwszych dni października. Sochaczewianie w bardzo podniosłym i uroczystym nastroju świętowali ten dzień.

Już od godziny 14.00 w parku im. Fryderyka Chopina Sochaczewska Grupa Odkrywców Historii wystawiła swoje stoisko, w którym można było zobaczyć oryginalne opaski powstańcze oraz pamiątki z okresu II wojny światowej. Obok stanęła symboliczna barykada, a w niej członkowie Stowarzyszenia Sportowo-Historycznego z Warszawy prezentowali broń i umundurowanie z czasów powstania. Młodzież opowiadała w jaki sposób przygotowują się do powstańczych rekonstrukcji. Choć głównie są to nastolatkowie to trafiają się też kilkulatkowie, a także ich opiekunowie – rodzice i dziadkowie, którzy wspierają pasje swych pociech. Przybyła, jak zwykle pani, która na zabytkowej maszynie do szycia na korbkę, szyje biało-czerwone opaski. Cały czas na placu Tadeusza Kościuszki rozbrzmiewała powstańcza muzyka, wspomnienia uczestników i komunikaty wojskowe. W schronie przy ul. Partyzantów godzinie 15.00 dokonano otwarcia Izby Pamięci. Ekspozycja przygotowana została przez Fundację Ochrony Zabytków Mazowsza i Projekt Sochaczewskie Fortyfikacje.

Natomiast o godzinie 16.00 w Muzeum Ziemi Sochaczewskiej i Pola Bitwy nad Bzurą Michał Górny wygłosił odczyt o broni powstańców warszawskich. Pół godziny później  przedstawiciele władz miejskich, powiatu oraz służby mundurowe, harcerze pod tablicą wmurowaną w ścianę Muzeum, upamiętniającą żołnierzy batalionu „Skowronek” wiązanki kwiatów i wieńce. Chwilę później na plac Kościuszki wmaszerowała kompania z 38. Dywizjonu Zabezpieczenia Obrony Powietrznej z Bielic, która zapewniła wojskową oprawę uroczystości oraz przygotowała apel pamięci.

Na uroczystość rocznicową przybyły poczty sztandarowe. Przybyli też przedstawiciele wojska, policji, straży pożarnej, harcerze, jak również licznie mieszkańcy. Jak zawsze pojawili się kibice Legii. W tegorocznych obchodach uczestniczyli Maciej Małecki, poseł na Sejm RP, Michał Orliński, radny sejmiku wojewódzkiego, Daniel Janiak, burmistrz Sochaczewa i wiceburmistrz Kamila Gołaszewska-Kotlarz, Jolanta Gonta, starosta powiatowy, Anna Pawłowska, wicestarosta, Sylwester Kaczmarek, przewodniczący rady miejskiej, Magdalena Zborowska i Jakub Wojewoda, wiceprzewodniczący rady miejskiej  oraz radni rady miasta i powiatu.

Punktualnie o godzinie 17.00, czyli w Godzinie W rozdzwoniły się dzwony i zawyły syreny. Następnie Jakub Wojewoda i Muzealna Grupa Historyczna im. II batalionu 18 pp przedstawili inscenizację dotyczącą wymarszu batalionu „Skowronek” do walki w powstaniu.

Następnie wojskowy poczet sztandarowy wciągnął na maszt flagę państwową w trakcie odgrywania hymnu. Na krótko głos zabrali burmistrz Daniel Janiak, poseł Maciej Małecki oraz Michał Orliński, którzy przypomnieli bohaterów powstańczego zrywu.

Kulminacyjnym punktem uroczystości było przekazanie oryginalnej opaski powstańczej z certyfikatem przez rodzinę Lucyny Winnickiej-Nagłowskiej ps. Grom, która 1 sierpnia 1944 roku, wraz z rodzeństwem i innymi członkami sochaczewskiej grupy AK, wyruszyła na pomoc walczącej Warszawie. Opaska trafiła w ręce burmistrza, a następnie została przekazana dyrektorowi Muzeum Ziemi Sochaczewskiej i Pola Bitwy nad Bzurą. Przez 63 dni będzie można ją oglądać w holu muzeum. Sochaczewska uczestniczka powstania jest pochowana na sochaczewskim cmentarzu. Kwiaty na jej grobie w imieniu wszystkich mieszkańców Sochaczewa złożył burmistrz Daniel Janiak. Wspomniano też bohaterstwo rodzeństwa pani Lucyny – brat Franciszek zginął w powstaniu, a siostra po jego upadku trafiła w obozu jenieckiego w Niemczech. Część potomków uczestniczki powstania mieszka w Sochaczewie, a najmłodsze pokolenie w Wielkiej Brytanii.

Uroczyste obchody zakończył Apel Pamięci i trzykrotna salwa honorowa ku czci warszawskich powstańców. W rytm Pieśni Wojska Polskiego ruszyła defilada wojskowa, która zamknęła tegoroczne obchody rocznicy powstania.

Fot. Bogumiła Nowak